Dość często spotykam się z przekonaniem, że tylko zwycięzcy mają prawo ciekawie opowiadać o wojnach i bitwach. Przegranych się nie słucha, bo nie mają racji. Podwodni Kamikaze to kolejny przykład na to, że czasem jednak warto wyjść poza standard.
O Japończykach – zwłaszcza dziś – mówi się wiele i nie zawsze przyjemnie. Mają niespotykany rodzaj humoru, wyobraźnia, której można pozazdrościć albo porządnie się wystraszyć i wreszcie - honor. Tę „inność” zrzuca się na izolację, ustrój, czy – żartobliwie – na historię Japonii i Japończyków. Ale może to właśnie są argumenty za atrakcyjnością ich wspomnień. Czy nie chcielibyście posłuchać opowieści sternika małej łodzi podwodnej, której jedynym zadaniem jest zniknięcie w pięknej eksplozji, po wcześniejszej kolizji ze statkiem wroga? O czym myśli sternik-samobójca? Zwłaszcza taki, który właśnie wrócił z kolejnej misji.
Podwodni Kamikaze to właśnie taki niesamowity pamiętnik. Muszę przyznać, że podczas lektury pierwszych rozdziałów myślałem o tej książce, jak o pamiętniku. Dopiero po kolejnym rozdziale dotarło do mnie, że Yokota pisze o sprawach potencjalnie niebezpiecznych, a na pewno ściśle tajnych. Już sam „regulamin” spotkania z rodziną sprawiał takie tajne wrażenie.
Nie można zapominać, że ludzie wspominający wojnę i bitwy najczęściej mają o czym opowiadać. Świadomość niepewności jutra powoduje, że każdy dzień przeżywa się tak, jakby to miały być ostatnie 24 godziny na Ziemi. Wszystko widzą dokładniej i pamiętają mocniej. Wydawać by się mogło, że Yokota miał w tym miejscu jedną niemiłą przewagę. On wiedział, że zginie. Cóż...
Najciekawsze i najbardziej zaskakujące było jednak to, że podczas lektury trzymałem kciuki, za to, żeby mu się udało. I to trochę przewrotne – z jednej strony chciałem, żeby był najlepszym w swojej grupie, a z drugiej, żeby jednak przeżył. Dopiero gdzieś daleko z tyłu za tym wszystkim do głosu dochodziła świadomość, że to nie jest fikcja literacka.
Wspominałem już o tym, ale dodam ponownie, że „między wierszami” Podwodni Kamikaze zawierają też sporą dawkę wiedzy na temat mentalności Japończyków – ich oddania dla sprawy, dla cesarza i honoru. Reakcje bohatera względem techników przygotowujących jego łódź, czy przełożonych – wymierzających zbyt surowe kary – może Was porządnie zaskoczyć. Choćby dlatego, warto po książkę sięgnąć – by poznać tę nację i może – by spróbować siebie samego postawić w sytuacji, w której nie tylko wiemy, że popełnimy samobójstwo, lecz także przechodzimy w tym celu wielotygodniowe szkolenie.
Wydawnictwo Finna
ISBN: 978-83-62913-21-3