Ciemna strona – Szwedzcy mistrzowie kryminału

Jest coś niewytłumaczalnego w Szwedach. Jakaś sprzeczność i jakaś tajemnica. Z jednej strony wypuszczają w świat Abbę i „ach te blondynki”, a z drugiej walą przez ucho Buką, Muminkami i kryminałami pełnymi mroku i depresji. Książkę zabrałem ze sobą na piknik pierwszomajowy. Przeczytałem kilka stron i od drugiego maja leje... Przypadek? Nie sądzę.

okładka książki

Ale Ciemna strona to bardzo dobry dowód na jakość tej literatury. Jeśli do tej pory nie mieliście okazji, albo odwagi, sięgnąć po Mankella, czy Larssona, to być może właśnie mija najlepszy moment, by zmienić ten stan rzeczy. Nie mówię, że wszyscy muszą zaraz pokochać mroczne klimaty i depresyjne nastroje. Ale autorzy (bo jest ich wielu) dają nam szansę poznać siebie i swoją twórczość nieco bliżej.
Bo Ciemna strona to zbiór niezbyt długich opowiadań o bardzo różnorodnej tematyce. Mamy tu morderstwa z premedytacją, zbrodnie szansy i zbrodnie przypadku, mamy nieszczęśliwe zbiegi okoliczności a nawet odrobinę orwellowskiego koszmaru w wersji wykraczającej poza obserwację i drobne korekty zachowań.

Rozpocznijcie lekturę od spisu treści. Może się zdarzyć, że nie zaczniecie od pierwszego opowiadania. Ja zacząłem od „Supermózgu” Stiega Larssona i nie zawiodłem się. Choć muszę przyznać, że krótka wizyta w przyszłości, którą mi zafundował, wcale nie nastroiła mnie radośnie.

Z kolei otwierające antologię opowiadanie Tove Alsterdal, zatytułowane „Spotkanie po latach” kazało mi pomyśleć jeszcze raz, zanim zaakceptuję zaproszenie na podobną imprezę. Inna sprawa, że ten konkretny tytuł wprowadza atmosferę dreszczowca raczej niż tylko kryminału, przez co na chwilę odniosłem wrażenie, że całość może być dużo bardziej mroczna.

Odnajdziecie tu również nawiązania do bardzo klasycznych dzieł literatury, lecz nie spodziewajcie się, że – jak to czasem ma miejsce w parodiach – autor pokusi się o dopisanie nowego znaczenia, czy zakończenia. Nic z tych rzeczy – podnoszenie i wkładanie na palec podejrzanie wyglądających pierścieni wciąż może się skończyć bardzo... bardzo źle.

Ciemna strona to dwadzieścia nazwisk i osiemnaście opowiadań. Innymi słowy – doskonała szansa na przekonanie się, czy szwedzki kryminał jest dla nas. A dla bardziej dociekliwych wydawnictwo przygotowało biograficzny aneks.

Kamil Świątkowski

Wydawnictwo Literackie
ISBN: 978-83-08-05341-6